روزی برای احترام به آگاهی

 روزی برای احترام به آگاهی

^{دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳}

^{سازمان علـمی، فرهنگی یونسکو و شورای بین المللی علوم، از سال ۲۰۰۱، دهم نوامبر یعنی ۱۹ آبان را «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» اعلام کردند و دو سه سالی است که انجمن ترویج علم ایران هم با دعوت از سازمان‌ها و افراد فعال در حوزه ترویج علم، حرکتی گسترده را برای بزرگداشت روز جهانی علم و گرامیداشت آن در قالب هفته ترویج علم آغاز کرده است.}

^{امسال بزرگداشت روز جهانی علم و هفته ملی ترویج علم در شرایطی برگزار شد که با پیگیری های انجام شده ثبت روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» در مناسبت‌های تقویم رسمی کشور در جلسه شورای فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و این مناسبت در تقویم رسمی سال ۱۳۹۴ درج خواهد شد.
تاکید بر اهمیت به کارگیری علوم در فرآیند توسعه کشورها و نیز کاهش شکاف میان علم و جامعه از اهداف نام گذاری چنین روزی است و کوشش می شود تا توجه مردم به اهمیت نقش علم در پیشرفت جهان جلب شود. از دیگر اهداف روز جهانی علم، بهره مند شدن همه مردم، بنا به تخصص و مهارت شان، از علم است.  روزی برای احترام به آگاهی}

^{دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳}

 

^{دانشنامه اینترنتی ویکی پدیا در تعریف علم در دنیای مدرن آورده است: علم اغلب به شیوه پی گیری دانش و نه خود دانش اشاره دارد و بیشتر به آن شاخه‌های مطالعه که پدیده های فیزیکی جهان را توصیف می کنند، محدود شده است. دانشمندان در سده های ۱۷ و ۱۸ به طور فزاینده ای در تلاش بودند که دانش را به صورت قوانین طبیعی همچون قانون نیوتون دسته بندی کنند. پس از سده نوزدهم واژه علم تا حد زیادی به «شیوه بررسی علمی» به عنوان راهی قانون مند برای مطالعه نسبت داده شد.
سازمان علـمی، فرهنگی یونسکو و شورای بین المللی علوم، از سال ۲۰۰۱، دهم نوامبر یعنی ۱۹ آبان را «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» اعلام کردند و دو سه سالی است که انجمن ترویج علم ایران هم با دعوت از سازمان‌ها و افراد فعال در حوزه ترویج علم، حرکتی گسترده را برای بزرگداشت روز جهانی علم و گرامیداشت آن در قالب هفته ترویج علم آغاز کرده است.
امسال بزرگداشت روز جهانی علم و هفته ملی ترویج علم در شرایطی برگزار شد که با پیگیری های انجام شده ثبت روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» در مناسبت‌های تقویم رسمی کشور در جلسه شورای فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و این مناسبت در تقویم رسمی سال ۱۳۹۴ درج خواهد شد.
تاکید بر اهمیت به کارگیری علوم در فرآیند توسعه کشورها و نیز کاهش شکاف میان علم و جامعه از اهداف نام گذاری چنین روزی است و کوشش می شود تا توجه مردم به اهمیت نقش علم در پیشرفت جهان جلب شود. از دیگر اهداف روز جهانی علم، بهره مند شدن همه مردم، بنا به تخصص و مهارت شان، از علم است. 
روز جهانی علم، هفته ملی ترویج علم
روز جهانی علم برای صلح و توسعه که از سال ۲۰۰۱ در یونسکو بنیانگذاری شد، هر سال دهم نوامبر، برابر با ۱۹ آبان، گرامی داشته می شود. این روز که امسال با موضوع «بالا بردن کیفیت آموزش علم، تضمینی برای آینده پایدار برای همه» برگزار شد، فرصتی است برای برجسته کردن نقش علم در جامعه.آغاز به کار کتابخانه جهانی علم به صورت آنلاین برای کاربران جهانی مهم ترین کاری بود که امسال در این روز انجام شد. این کتابخانه با داشتن صدها مقاله به همراه تصویر و فیلم مفاهیم علمی را قابل فهم و امکان بحث های علمی را بین معلمان و دانش آموزان ایجاد می کند.
در یک هفته پس از روز جهانی علم که در ایران به عنوان هفته ترویج علم نام گذاری شده است، به مناسبت فعالیت های برنامه ریزی شده، عناوینی هم مانند روز درهای باز مراکز علمی، روز علم، صنعت و جامعه، روز علم و رسانه، روز زن، علم و محیط زیست و معلمان مروج علم برای روزهای مختلف در نظر گرفته شد.
در این باره، دکتر اکرم قدیمی، رئیس انجمن ترویج علم ایران، در گفت‌و‌گو با ایسنا می گوید: روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، فرصتی را برای موسسات علمی، دولت ها، اجتماعات مدنی و دانشمندان فراهم می کند تا درباره صلح و توسعه که از اساسی ترین مفاهیم اجتماعی است، به بحث و تبادل نظر بپردازند. در نگرش نوین یونسکو، صلح تنها به معنای نبود جنگ میان دولت ها نیست، بلکه می‌تواند به معنای شرایط یک مدیریت ملی سازنده، حل و فصل اختلافات و ایجاد هماهنگی در روابط میان بخش های مختلف نهادی یک جامعه باشد. بدیهی است جوامعی که از روش علمی سود می‌جویند، می‌توانند منظری مشترک برای نگاه به جـهان بیابند و تلاش و تاکید خود را به جای اختلاف ها بر اشتراک ها متمرکز کنند تا شاید سرانجام از این میان صلح سر برآورد.
بهره‌مندسازی افراد جامعه از نتایج علم، فناوری و نوآوری، ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تاثیر علم، فناوری و نوآوری بر زندگی روزمره مردم، بازدید‌های عمومی از موزه‌های علم کشور، آشنا کردن دانش‌آموزان با مهارت‌ها و مشاغل علمی، بازدید عمومی از مراکز و نهادهای مؤثر در ایجاد تعامل بین علم، صلح و توسعه و معرفی برخی حوزه های علمی- پژوهشی جدید که موجب ارتقاء کیفیت عمومی زندگی می‌شود از جمله برنامه‌هایی بود که در روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه و در کشور ما هفته ترویج علم اجرا شد.
چه علمی مفید است
دکتر محمدرضا سعیدآبادی، دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، سه دلیل برای نام گذاری یک روز جهانی به نام علم برمی شمرد: اینکه عامه مردم متوجه شوند که علم چه نقشی می تواند در زندگی و توسعه ایفا کند، اینکه علم در همه شئونات زندگی افراد وارد شود و رواج یابد و اینکه علم با اخلاق و خرد همراه شود.
سعیدآبادی می گوید: قرار است که علم موجب صلح و آرامش شود و علمی می تواند نافع باشد و درد و رنجی از رنج های جامعه بشری را کم کند که همراه با اخلاق و خرد باشد .
او ضمن اشاره به اینکه بسیاری از درگیری هایی که امروز در جهان شاهد آن هستیم، با تکنولوژی و علم به پیش می روند، تأکید می‌کند: اگر یک فارغ التحصیل دانشگاه نتواند مشکلی از جامعه حل کند و فقط به درد شرکت ها و کمپانی‌های بزرگ دنیا بخورد، معلوم نیست که این علم او مفید باشد.
*علم و زندگی روزمره
دکتر ابراهیم جعفری، استاد علوم ارتباطات، در گفتگو با اطلاعات، درباره نیاز به علم در زندگی روزمره می گوید: آفتاب آمد دلیل آفتاب. این موضوع آن قدر روشن است که نیاز به بحث ندارد.او در ادامه می گوید: آلوین تافلر دوران تاریخ بشر را به سه مقطع تقسیم می کند: عصر کشاورزی، عصر صنعت و عصر اطلاعات. در عصر کشاورزی، که قرن ها به طول انجامیده و نماد آن بیل و کلنگ بوده، قدرت بدنی اهمیت زیادی داشته است. روستا منزلت چشمگیر و آب و آبادانی اهمیت فراوانی داشته است. افراد در عصر کشاورزی فقط در ایل و طایفه خود ازدواج می کردند و آموزش در این دوره مکتب خانه ای و در انحصار عده ای خاص بود.
این استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ادامه می دهد: در عصر صنعت گویی انسان از مدار قبلی خود به مدار بالاتری پرتاب شد و ماشین جای بازوی انسان را گرفت. سمبل این عصر ۳۰۰ تا ۴۰۰ ساله دودکش کارخانه ها بود. در دوران صنعت مرکز تمدن از روستا به شهر منتقل شد، مهاجرت و سبک زندگی شهرنشینی آغاز شد و در تداوم آن زندگی صنعتی شکل گرفت. رفته رفته آموزش، اشتغال، ازدواج و … تغییر شکل دادند. در عصر صنعت اجبارهای عصر کشاورزی به کناری نهاده شد، دیگر فرزندان حتماً نباید راه پدران خود را می رفتند و لزوماً ازدواج فامیلی و درون گروهی نبود. در این عصر که با اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ آغاز شد، بشر یک گام به عدالت آموزشی نزدیک شد.
دکتر جعفری با بیان اینکه با ظهور کامپیوتر وارد دوران جدیدی به نام عصر اطلاعات شدیم، می افزاید: برخی این دوره را عصر ارتباطات و اطلاعات می نامند که دو روی یک سکه اند. او با اشاره به نقل قول مشهور مک لوهان مبنی بر اینکه جهان به یک دهکده تبدیل شده است ، می افزاید: امروز دیتا یا اطلاعات از در و دیوار می ریزد.
جعفری شمارش معکوس چراغ قرمز را بخشی از تأثیر علم در زندگی روزمره امروز معرفی می کند که به افراد فرصتی کوتاه و قابل اندازه گیری می دهد تا در این فاصله به کارهایی مانند تمیز کردن خودرو و روزنامه خواندن بپردازند.
او ادامه می دهد: به عنوان یک نمونه ملموس دیگر، در زمان قدیم تا زمان تولد نوزادان کسی از جنسیت آنها اطلاعی نداشت و تنها برخی چیزهایی حدس می زدند ولی امروز به کمک علم است که می توان در نخستین ماه های بارداری جنسیت جنین را تشخیص داد.
دکتر جعفری ضمن اشاره به اینکه امروز با وفور اطلاعات یا اضافه بار اطلاعاتی طرفیم، می‌گوید: تمدن اطلاعات تمدنی است مبتنی بر آگاهی و دانش. اگر بگوییم خمیرمایه بینش و آگاهی دیتا و اطلاعات است کـــه با پردازش و ترکیب آنها می توان به دانش رسید، نقش دانش آن قدر پررنگ شده است که در عصر اطلاعات دیگر چاره ای نداریم جز اینکه بنیان های زندگی را بر دانایی متکی کنیم. امروز علومی همچون اقتصاد، پزشکی، ریاضی و … پیرامون ما را گرفته اند و ما آثار آنها را در زندگی روزمره به وفور مشاهده می کنیم. قانون برنامه چهارم توسعه زندگی مبتنی بر دانایی است و کشاورزی علمی و مدیریت علمی منابع طبیعی راهکارهایی است که دانشمندان برای زندگی بهتر در اختیار ما گذاشته اند و از پذیرفتن سبک زندگی مبتنی بر دانش راه گریزی نداریم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه فاصله گرفتن از علم حرکتی ارتجاعی است، می افزاید: نقش علم نه تنها مهم که حیاتی است و بدون آن زندگی امکان ندارد. امروز نقش علم در زندگی ما آن قدر روشن است که نیاز به تبیین بیشتر ندارد.
دکتر جعفری با اشاره به اینکه مجاهدت علمی همواره مورد تأکید رهبر بوده است، در توضیح نقش توسعه، یعنی افزایش ظرفیت های کیفی جامعه، می گوید: وقتی پتانسیل ها را بسط دهیم و به شکوفایی برسانیم، راهی جز استفاده از شیوه های علمی نداریم. بدون پناه آوردن به علم و روش شناسی علمی هیچ گره گشایی و بن بست شکنی در زندگی و سامان دهی به جامعه نخواهیم داشت.
کارکرد آموزش و پرورش
بیش از ۱۲ میلیون دانش آموز و خانواده هایشان مخاطبان آموزش و پرورش در کشورمان هستند و این نکته ای است که همواره مسئولان این وزارتخانه به عنوان دلیلی برای اهمیت و اثرگذاری کارشان گوشزد می کنند. همین تعداد قابل توجه مخاطبان می تواند به شرط آموزش مؤثر به فرهنگ سازی در بسیاری از زمینه ها کمک کننده باشد. مهندس مهدی نوید ادهم، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش، در نشست تخصصی اخیر برای بزرگداشت روز جهانی علم برای صلح در محل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، می گوید: کارکرد آموزش و پرورش باید از انتقال صرف دانش تغییر یابد، چون این یک کارکرد حداقلی برای ایـــن نهاد است و خروجی چنین نظامی نمی‌تواند زندگی مطلوبی در جامعه داشته باشد.
به گفته وی، امروز دیگر کارکرد آموزش و پرورش صرفاً باسواد کردن مردم در حد خواندن و نوشتن و حساب کردن نیست، بلکه ماموریت و کارکرد آموزش و پرورش باید فرد را برای خوب و توانمند زیستن تربیت کند.
مهندس نوید ادهم تاکید می کند که باید تعریف جدیدی از سواد داشته باشیم و باید سواد اطلاعاتی و آموزش مهارت های خوب زیستن و نگاه مثبت و خوب داشتن را در مدارس ردیابی کنیم.
دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش که دست اندر کار تدوین سند تحول بنیادین هم بوده است، تصریح می کند: باید فاصله نظر و عمل در مدارس به حداقل برسد؛ به این دلیل، حافظه گرایی افراطی و نبود پرسشگری و خلاقیت در نظام آموزشی مورد توجه ویژه سند تحول قرارگرفته است.
نویدادهم نبود تفکر علمی، باور علمی و رفتار علمی را یکی از کاستی های جدی جامعه امروز معرفی می کند و با اشاره به اینکه امروز در جامعه به شدت از نبود تفکر علمی رنج می بریم، یادآوری می کند: امروز نیاز داریم که ارزش ها را که منشاء آنها در جامعه ما دینی است استخراج کنیم و آنها را نیز به موازات توسعه علمی بسط دهیم. فهم ارزش ها و عملیاتی کردن آنها بسیاری از بدفهمی ها، کج فهمی ها، خرافه ها و برخی از جهالت ها را نیز از بین خواهد برد.}

^{http://www.ettelaat.com/}

^{دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳}