علی پیروز)کالایی سازی‌آموزش متوقف شود

(علی پیروز)کالایی سازی‌آموزش متوقف شود

گفتگو فریبرز رییس دانا با روزنامه ی آرمان

اعتراض اخیر معلمان به وضعیت معیشتی خود امر تازه ای نیست. آنان در روزهای پایانی سال گذشته نیز مقابل مجلس اعتراضاتی را مطرح کرده بودند. اما این بار در روز پنجشنبه اعتراضات در چندین شهر کشور گسترش یافت تا این پیام به مسئولین برسد که معلمان همچنان منتظر پیگیری مطالبات شان هستند. در این میان دولت همچنان در حال اجرای سیاست‌های اقتصادی مربوط به خصوصی سازی آموزش است و بخشی از انتقادات جامعه معلمین به این بخش از سیاست‌های دولت در جهت کالایی سازی آموزش است. فریبرز رئیس‌دانا اقتصاددان در گفت وگویی با ما این مسائل را تشریح کرده است.

نظر به اینکه در روزهای پایانی سال گذشته معلمان اعتراضاتی به وضعیت معیشتی خود داشتند، از دید شما چرا این اعتراض که رنگ و بوی اقتصادی دارد باز هم تکرار شد؟

معلمان از لایه‌های ارزش آفرین اصلی جامعه هستند و مسئولیت خطیری برعهده دارند. از طرف دیگری معلمین از آگاهی اجتماعی و اقتصادی بیشتری نسبت به سایر گروه‌های حقوق بگیر جامعه برخوردار هستند. آنان رودررو با زندگی کودکان و جوانان هستند و احساس مسئولیت شان هر روز محقق می شود و سرنوشت فرزندان جامعه در کنار فرزندان خودشان رقم می خورد. همه اینها دست به‌دست هم داده است و موجب شده تا این لایه اجتماعی نسبت به مسائل جامعه حساس باشد. روز معلم در ایران سابقه اش به مبارزات پیگیر معلمان و شهادت دکتر خانعلی در میدان بهارستان و مبارزات برای افزایش حقوق معلمان باز می‌گردد. جنبشی که برای محاکمه قاتلین شهید ادامه یافت و آثار مثبتی داشت. بعدها که رژیم شاه تمام دستاوردهای مبارزات را نادیده گرفت و نهاد خانه معلم به حاشیه رفت، یکی از رهبران آن مبارزات خود به سمت وزارت فرهنگ وقت منصوب شد و بخشی از حقوق معلمان را احقاق کرد و باقی خواسته‌های معلمین با شدت توسط رژیم ستم شاهی سرکوب شد. در طول جنگ تحمیلی نیز معلمان در تمام شهرها (حتی شهرهای مرزی) به فعالیت خود ادامه می دادند و هر خطری را با دریافت کمترین میزان حقوق تحمل می‌کردند. صرف نظر از اینکه بخش کوچکی از معلمین مذکور با بخش عمده معلمین در مدارس متفاوتند (که در موسسات و نهادهای خصوصی و به‌صورت خصوصی روش تست زدن را به دانش آموزان - بدون آموزش عمیق- یاد می‌دهند)، معلمین امروز وضعیت خوبی در تهران و شهرستان‌ها ندارند. آنان به لحاظ معیشتی مانند سایر اقشار ارزش‌آفرین جامعه شاهد افت قدرت خرید خود هستند. در این شرایط معلمین انگیزه و توان کافی برای آموزش هرچه بهتر به دانش آموزان را نخواهند داشت. معلمی که امنیت شغلی و اقتصادی نداشته باشد توان تربیت صحیح فرزندان را نخواهد داشت.

این وضعیت چرا از لحاظ اقتصادی بر سر معلمان آمده است؟ دولت‌ها مدعی بودند که امروزه مدارس خصوصی نیز در کنار مدارس دولتی وجود دارند و توان مالی آنان بیشتر است.

شما باید بدانید که دولت در نظر دارد تا حدود 40درصد مدارس کشور را خصوصی (غیرانتفاعی و غیردولتی) کند و در این میان سهم تهران بالای 60درصد است. یکی از سیاست‌هایی که دولت‌ها پس از دوران سازندگی پیشه کردند، همین سیاست خصوصی سازی آموزش بود. ما می دانیم که تامین آموزش و بهداشت رایگان برای مردم یکی از اصول غیرقابل اغماض قانون اساسی است. خانواده‌ها در تهران توان اینکه از پس هزینه‌های بالای این مدارس بربیایند را ندارند. در شرایطی که امروز در برخی مدارس غیر انتفاعی برای کلاس اول ده‌ها میلیون تومان برای هر دانش‌آموز مطالبه می شود، سهم هر معلم و دستمزد او گاهی به یک میلیون تومان نیز نمی رسد. این وظیفه دولت است که هم براساس قوانین موضوعه و حقوق بشر، شرایطی را فراهم کند که مردم مجبور نباشند که در مدارس نمونه دولتی هم شهریه‌های میلیونی بدهند و شرایط طوری نباشد که برای دبیرستان به مدارس غیردولتی 20میلیون تومان بپردازند! بنده حس می کنم یکی از دلایل اعتراضات فعلی همین روند باشد.

برخی اتحادیه‌های رسمی و قانونی حرکت معلمین را تندروانه قلمداد می‌کنند که سویه‌های فرا صنفی یافته است. آیا این اتهام صحیح است؟

این مساله به هیچ وجه صحت ندارد. آنان تصور می‌کنند این اعتراضات سویه‌های سیاسی دارد. به هیچ وجه چنین نیست. درحالی که در شرایط فعلی دولت و جریانات همسو می دانند که چه توافق اتمی بشود و چه این توافق صورت نگیرد، اصلی ترین خواسته مردم بهبود وضعیت آموزش و بهداشت و تامین اجتماعی است. برخی معلمین حس می‌کنند که اگر در این سری از اعتراضات مسالمت آمیز خود موفق نشوند، جامعه آنان را جدی نخواهد گرفت و اگر روزی در اثر توافق منابع درآمدی ارزی ایران نیز آزاد شود، وزارتخانه آموزش و پرورش و جیب معلمان، آخرین جایی باشد که بدین‌ترتیب در جریان افزایش درآمد دولت پر شود! سوال ما این است که آیا در مدارسی که شهریه‌های 40تا50میلیون تومانی اخذ می شود، چه خدمات و آموزشی داده می شود؟ آ

به نقل از گروه 17 اردیبهشت در تلگرام