تدبیر و امید و آموزش و پرورش

تدبیر و امید و آموزش و پرورش

 

فرشاد علی‌یاری*

 

دکتر روحانی، ریاست‌جمهور منتخب در اظهارنظری بیان کرد که در عرصه آموزش و پرورش 4 رکن نظام آموزشی، فضای آموزشی، متون درسی و معلمان نقش دارند که رکن اصلی معلمان هستند. ستون فقرات آموزش و پرورش معلمان هستند و باید به معیشت‌شان توجه شود که شغل دوم نداشته باشند. نگارنده برآن است که این 4رکن را در 4 بخش و راهکارهای رسیدن به وضعیت مطلوب را در اندیشه تدبیر و امید مورد بحث و بررسی قرار دهد، امید آنکه مفید واقع شود. همان‌طور که دکتر روحانی بیان کردند، معلمان رکن اصلی نظام آموزش و پرورش هستند و برهمین اساس نگارنده اولین بخش را به مسأله معیشت معلمان اختصاص داده است. امروز برهیچ‌کس پوشیده نیست که برخی از معلمان برای تأمین امرارمعاش خود متوسل به شغل دوم می‌شوند که البته یک پدیده جدیدی نیست و در سایر دولتها بوده و استمرار دارد به‌گونه‌ای که رئیس‌جمهور منتخب این واقعیت را بیان کرده است. اکنون جامعه فرهنگی به دولت تدبیر و امید اعتماد کرده‌اند. آیا دولت تدبیر و امید قفل معیشت فرهنگیان را باز خواهدکرد؟ راه برون‌رفت از این مسأله و مشکل چیست؟

 

درحالی که نمایندگان مجلس معتقدند، مدارس با عدم پرداخت سرانه مواجهند و بودجه فعلی آموزش وپرورش تنها به حقوق معلمان می‌رسد. با بودجه سال 92 که به تصویب رسیده آیا می‌توان در این راه قدمی برداشت؟ آیا تدبیری وجود دارد؟ آیا می‌توان کلیدی برای این قفل یافت؟ نگارنده براین اعتقاد است که معلمان نباید شغل دوم داشته باشند ولی آموزش و پرورش باید شغل دوم داشته باشد چراکه با بودجه‌ای که هرساله برای آموزش و پرورش تصویب می‌شود امید چندانی برای حل مشکلات آموزش وپرورش وجود نخواهد داشت. آموزش و پرورش را باید با اقتصاد پیوند زد تا نتیجه‌ای به بار آورد که بتوان با آن قفل مشکلات آموزش وپرورش از جمله معیشت فرهنگیان را باز کرد. واقعیت این است که آموزش و پرورش پشتوانه مالی قوی می‌خواهد. لذا جهت رسیدن به این هدف می‌توان موارد ذیل را پیشنهاد کرد؛ 1- بخشی از فعالیت‌های اقتصادی در سطح ملی به آموزش و پرورش اختصاص داده شود.2-برخی از معادن کشور به نام آموزش وپرورش ثبت شود. 3- مالیاتی که از کارکنان آموزش و پرورش کسر می‌گردد، به حساب سرانه مدارس واریز گردد.4- انجام پروژه‌های تحقیقاتی و علمی در سطح ملی حتی خارج از حیطه آموزش وپرورش به معلمانی که دارای مدارک عالی هستند و در این زمینه تخصص دارند واگذار گردد. 5- حقوق و مزایای معلمان دارای مدارک عالی با حقوق ومزایای اعضای هیأت علمی دانشگاهها برابر شود، مگر چه فرقی بین آموزش وجود دارد حال در مقطع آموزشی باشد یا در مقاطع عالی در حالی که کشورهای پیشرفته این‌گونه عمل می‌کنند. 6- در حوزه فرهنگ و آموزش نیز می‌توان درآمدزایی کرد ولیکن نیاز به تدبیر، درایت و مدیران کارآمد دارد. 7- باید از شیوه‌های کارآمد و مفید آموزش و پرورش کشورهای پیشرفته در زمینه تأمین بودجه آموزش وپرورش بهره گیریم. 8- برخی از مدارس در سطح کشور به‌گونه‌ای است که می‌توان از فضاهای موجود آنها استفاده‌های تجاری و اقتصادی کرد. اگر این قضیه را به یک تیم اقتصادی واگذار کنیم، می‌تواند برای آموزش وپرورش درآمدزا باشد. دکتر روحانی در جمع علما و روحانیون بیان کردند که جلب اعتماد مردم و تکیه بر همبستگی آنان کلید اصلی حل همه مشکلات خواهد بود البته در این مسیر باید توان تحمل نظرات صاحب‌نظران را داشته باشیم. ما باید بدانیم که دولت به تنهایی قادر به حل مشکلات نیست واین مردم هستند که باید برای حل مشکلات در صحنه حضور یابند. دولت تسهیل‌کننده و سامان‌دهنده است، مردم و بخشهای غیردولتی نیز در یک منظومه سامان یافته باید برای حل مشکلات جامعه تلاش کنند. نگارنده نیک می‌داند که حل مشکلات معیشت فرهنگیان در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست ولیکن با تدبیر، درایت و استفاده از صاحب‌نظران و نخبگان آموزش و پرورش و نخبگان عرصه اقتصاد می‌توان راه برون‌رفت از این مشکلات را یافت. کافی است که به قول دکتر روحانی مردم را محرم و صاحب کشور بدانیم، با آنان حرف بزنیم وصحبت آنان را با روی گشاده بشنویم به امید روزی که هیچ معلمی شغل دوم نداشته باشد و تنها دغدغه وی آموزش وپرورش و تربیت فرزندان این مرزوبوم باشد.

* کارشناس آموزش وپرورش و دانشجوی دوره دکتری

آرمان  -  ۲۴    تیر ماه    ۹۲