فرق می‌کند چه کسی وزیر آموزش و پرورش باشد

 فرق می‌کند چه کسی وزیر آموزش و پرورش باشد 

وزیر آموزش و پرورش چه کسی باشد، زیرا آموزش و پرورش، مروج اخلاق و راستگویی و امانتداری و پاک‌دستی است. وزیر آموزش و پرورش باید آراسته به فضایل باشد وعده‌های اهل علم و تخصص باشد تا کارشناسان و نخبگان را گرامی بدارد تا نظر مخالف را بشنود، به آزادی اندیشه معتقد باشد، تا بچه‌های من وشما در کلاس بتوانند اندیشه‌هایشان را مطرح کنند و از همان روز‌های اول دبستان رفتار دوگانه را سبک زندگیشان قرار ندهند. وقتی در جامعه‌ای سهم دستگاه‌ها از بودجه، در نسبت مستقیم با قدرت چانه‌زنی وزیر و جایگاه و وزن او در معادلات قدرت و جایگاهش در کابینه است، وزیر آموزش و پرورش باید واجد سرمایه‌های اجتماعی مثل محبوبیت در بین معلمان، مقبولیت در جامعه و تعامل با اهل دین و چانه‌زنی با کانون‌های قدرت باشد تا بتواند از آموزش و پرورش دفاع کند و به همین دلایل است که فرق می‌کند چه کسی وزیر آموزش و پرورش باشد. انتظارمان این است که انسان‌های اهل فکر به جای کوچک کردن نقش آموزش و پرورش و تقویت این اندیشه در ذهن مسئولان که آموزش و پرورش «مهم» نیست و فرقی نمی‌کند چه کسی وزیر آن باشد با قلمی و قدمی و سخنی هم که شده برای تغییر «نگرش و نگاه‌ها» به آموزش و پرورش تلاش کنند

 فرق می‌کند چه کسی وزیر آموزش و پرورش باشد 

 

رسول پاپایی * 

 

^{دکترزیباکلام درباره بلاتکلیفی سه وزارتخانه دولت گفته‌اند: «از بین سه وزارتخانه، وزارت ورزش و آموزش و پرورش خیلی مهم نیستند، اما وزارت علوم اهمیت زیادی دارد». حدود 80درصد بودجه وزارت آموزش و پرورش به‌طور اتوماتیک صرف پرداخت حقوق پرسنل این وزارتخانه می‌شود، هرکس در راس کار قرار گیرد از سقراط گرفته تا من خیلی فرقی نمی‌کند!» و سپس رای به مهم بودن وزارت علوم داده و گفته: «خیلی مهم است که وزیر علوم چه کسی باشد.»اینکه دانشگاه نقش مهمی در رشد جامعه دارد و باید استقلال داشته باشد و توسط بزرگان دانشگاهی اداره شود حرفی است حسابی، جامعه‌شناسان، آموزش و پرورش را یکی از ارکان اصلی جوامع می‌دانند .در طرح توسعه سازمان ملل (UNDP) توسعه منابع انسانی از آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، محیط زیست، اشتغال، آزادی‌های سیاسی و اقتصادی، منبع می‌گیرد. جامعه‌شناسان معتقدند این 5 منبع به یکدیگر پیوسته هستند و آموزش و پرورش شالوده و بنیان آنهاست. در بحث فرهنگ، هم، تنها وزارت آموزش و پرورش است که می‌تواند فرهنگساز باشد. آموزش و پرورش ریل توسعه و آموزش عالی لوکوموتیو توسعه است. آیا می‌توان لوکوموتیو را تا این حد مهم دانست و نسبت به ریل بی‌تفاوت بود و آن را به هیچ انگاشت؟ دانشگاه تافته‌ای جدابافته از آموزش و پرورش نیست. دانشگاه متعالی که آقای دکتر خواهان آن می‌باشد، وجودش در گرو مدرسه متعالی است، مدرسه متعالی هم نیازمند آموزش و پرورش متعالی است. به همین علت آموزش و پرورش مهم است. نگران استقلال دانشگاه بودن، دغدغه‌ای ارزشمند و مشترک است، من و بسیاری از معلم‌ها قبول داریم دانشگاه باید مرکز نقد کردن و نقدپذیری و و بانشاط‌تر باشد. وجود کرسی‌های آزاداندیشی در گرو استقلال دانشگاه است اما دانشجویان دانشگاه و اساتید آن، باید فرهنگ نقد و فنون نقادی و نگاه نقادانه، آزاداندیشی و شجاعت نقد کردن را، در آموزش و پرورش و از کلاس‌های درس بیاموزند. استاد و دانشجویی که در دوران مدرسه، نقد و نقادی را یاد نگرفته، در کودکی از طرح پرسش و بیان اندیشه‌ها احساس وحشت کند، معلمش به‌جای اقناع حس پرسشگری او را ناچاربه سکوت کند، در بزرگسالی مهارت و ظرافت‌های به‌کار گرفتن نقد و نقادی را خوب بلد نیست وبه هنگام استادی و دانشجویی نمی‌تواند منتقد خوبی باشد. به همین دلیل است که آموزش و پرورش مهم است .آقای دکتر برای رهایی دانشگاه از مصائب نقش «وزیر» را مهم می‌داند، از تفاوت نداشتن وزارت سقراط یا خوشان بر روند حرکت آموزش و پرورش می‌گویند، اما حضور توفیقی را در وزارت آموزش عالی حتی اگر برای سه ماه باشد مهم می‌داند. اگر «حضور» وزیر خوبی مثل توفیقی برای یک وزارتخانه تا این حد مفید است پس به استناد همین نگاه برای آموزش و پرورش هم فرق می‌کند سقراط وزیر باشد یا شخص دیگری! قطار آموزش و پرورش زیر بار نابسامانی نیروی انسانی، استخدام‌های ناخواسته، مدیریت‌های سلیقه‌ای، سخت سنگین شده، وزیر، لوکوموتیو این قطار است. تنها حضور یک وزیر قوی، شجاع در مسیر «تحول» و جسور در ایجاد «تغییر» می‌تواند هم این بار سنگین درونی را تحمل کند و هم نگاه‌های بیرون را به درون واگن‌های پر از دانش‌آموز بیاورد. درست است که تقریبا همه بودجه و پول آموزش و پرورش، خرج حقوق و هزینه‌های پرسنلی می‌شود، اما تنها یک وزیر خوب می‌تواند، وجدان جامعه را مخاطب قرار دهد که زیباکلام درست می‌گوید، حق دارد گلایه کند وبگوید: «در هفت سالی که گذشت، بیش از پانصد میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌ایم. اگر هر دلار را حداقل هزار تومان در نظر بگیریم، هفت سال پانصد هزار میلیارد تومان درآمد داشته‌ایم. آیا انتظار هزار میلیارد تومان از آن پانصد هزار میلیارد تومان برای هزینه شدن در آموزش و پرورش و تجهیز مدارس بچه‌هایمان به بخاری مناسب، انتظار نابجایی است؟!من هم مثل آقای زیباکلام فکر می‌کنم بسیاری از امور آموزش و پرورش «بدون وزیر» هم می‌گذرد، یک وزیر شاید به‌اندازه 20 درصد برآموزش و پرورش اثرگذارباشد، اما خیلی فرق دارد وزیر آموزش و پرورش چه کسی باشد، زیرا آموزش و پرورش، مروج اخلاق و راستگویی و امانتداری و پاک‌دستی است. وزیر آموزش و پرورش باید آراسته به فضایل باشد وعده‌های اهل علم و تخصص باشد تا کارشناسان و نخبگان را گرامی بدارد تا نظر مخالف را بشنود، به آزادی اندیشه معتقد باشد، تا بچه‌های من وشما در کلاس بتوانند اندیشه‌هایشان را مطرح کنند و از همان روز‌های اول دبستان رفتار دوگانه را سبک زندگیشان قرار ندهند. وقتی در جامعه‌ای سهم دستگاه‌ها از بودجه، در نسبت مستقیم با قدرت چانه‌زنی وزیر و جایگاه و وزن او در معادلات قدرت و جایگاهش در کابینه است، وزیر آموزش و پرورش باید واجد سرمایه‌های اجتماعی مثل محبوبیت در بین معلمان، مقبولیت در جامعه و تعامل با اهل دین و چانه‌زنی با کانون‌های قدرت باشد تا بتواند از آموزش و پرورش دفاع کند و به همین دلایل است که فرق می‌کند چه کسی وزیر آموزش و پرورش باشد. انتظارمان این است که انسان‌های اهل فکر به جای کوچک کردن نقش آموزش و پرورش و تقویت این اندیشه در ذهن مسئولان که آموزش و پرورش «مهم» نیست و فرقی نمی‌کند چه کسی وزیر آن باشد با قلمی و قدمی و سخنی هم که شده برای تغییر «نگرش و نگاه‌ها» به آموزش و پرورش تلاش کنند.}

* کارشناس آموزش و پرورش

آرمان = 12  شهریور 92