سرانه ای شدن بودجه ی مدارس؛ موافقان و مخالفان

سرانه ای شدن بودجه ی مدارس؛ موافقان و مخالفان

سرانه ای شدن بودجه ی مدارس؛ موافقان و مخالفان تهران-ایرنا-در پی مطرح شدن طرح سرانه ای شدن بودجه ی مدارس از سوی وزارت آموزش و پرورش، نگاه های مختلف و متفاوتی درباره ی آن ارایه شده است. طرح سرانه ای شدن بودجه ی مدارس که بخشی از برنامه ی ˈعلی اصغر فانیˈ وزیر آموزش و پرورش در هنگام رای اعتماد مجلس شورای اسلامی به وی بود، در دستور کار این وزارتخانه قرار گرفته است. در بند ˈزˈ برنامه ی وزیر آموزش و پرورش با عنوان ˈاقتصاد آموزش و پرورش و رفاه فرهنگیانˈ به اصلاحات اقتصادی در سیستم مدارس اشاره شده است که سرانه ای شدن بودجه مدارس نیز جزو آن است. در این بند از برنامه موارد ذیل آمده است: 1-مدیریت بهینۀ منابع و مصارف به منظور افزایش بهره وری و شفاف سازی عملکرد مالی آموزش و پرورش؛ 2- تغییر نظام بودجه ریزی آموزش و پرورش به نظام عملکردی و استقرار بودجه ریزی عملیاتی؛ 3- گسترش نقش شوراهای آموزش و پرورش استانها در تامین منابع غیردولتی برای رفع نیازهای آموزشی و پرورشی؛ 4- بهینه سازی نظام پرداخت ها مبتنی بر شایستگی ها و نظام رتبه بندی فرهنگیان؛ 5- طراحی و استقرار نظام جامع خدمات رفاهی، درمانی، مسکن و مصرف فرهنگیان، ازطریق تاسیس ˈسازمان رفاه فرهنگیانˈ6- استفاده ی بهینه از منابع مالی صندوق ذخیره ی فرهنگیان به منظور اعطای تسهیلات و رفع نیازهای مالی فرهنگیان؛ 7- طراحی و اجرای نظام خاص بازنشستگی فرهنگیان. دراین طرح که قرار است از مهر ماه سال 1393 در سراسر کشور و طی دوره ای آزمایشی در نزدیک به هزار مدرسه انجام شود، بودجه بر حسب تعداد دانش آموزان محاسبه می شود و علاوه بر حقوق و مزایای معلمان، مخارج بهسازی و طرح های عمرانی مدارس را نیز شامل می شود. فانی وزیر آموزش و پرورش در جریان ارایه ی گزارش عملکرد 100 روزه دولت، این طرح را عاملی در جهت افزایش مسوولیت پذیری معلمان و بهبود کیفیت مدیریت مدارس توصیف کرد. وزیر آموزش و پرورش چندی پیش و در جریان نشستی با مدیران کل و کارشناسان معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزش و پرورش، سرانه ای شدن بودجه ی مدارس، سازماندهی نیروی انسانی، مدیریت آموزشگاهی و توسعه مشارکت را چهار سیاست اصلی بودجه 93 در آموزش و پرورش اعلام کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش، فانی در این جلسه با انتقاد از تمرکز شدید حاکم در آموزش و پرورش، سرانه ای کردن بودجه را یکی از راهکارهای کاستن از این مشکل و کمک به توسعه متوازن عنوان کرد و مدیریت و برنامه ریزی توانمند و قوی را روح و عامل حیات هر سازمانی توصیف کرد. ***موافقان و مخالفان طرح سرانه ای شدن بودجه ی مدارس، موافقت ها و مخالفت هایی را در پی داشته است. ˈمحمد مهدی زاهدیˈ رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از موافقان اجرای این طرح، در گفت و گو با گروه پژوهش های خبری ایرنا، با اشاره به اینکه این طرح از ابتدای مهر 93 در حداکثر هزار مدرسه در سطح کشور اجرا خواهد شد، تصمیم گیری نهایی در این خصوص را موکول به پایان دوره ی یک ساله ی اجرای این طرح و ارزیابی نهایی کمیسیون آموزش و تحقیقات و مجلس شورای اسلامی دانست. وی در ادامه با توجه به محدود بودن مدارسی که این طرح قرار است در آنها اجرایی شود و توضیح های دقیق و قانع کننده ی وزیر آموزش و پرورش در این خصوص در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، نگرانی و قضاوت در خصوص آینده این طرح را عجولانه توصیف کرد. زارعی با اشاره به تشویق مدارس برای استخدام معلمانی با بازدهی هرچه بهتر به عنوان بزرگ ترین حسن اجرای چنین طرحی گفت: امکان کاهش حقوق برخی از معلمان که بازدهی کافی در مدارس ندارند، اجتناب ناپذیر است و اجرای این طرح در کل از لحاظ کیفیت بخشی، به نفع مدارس و کیفیت آموزشی توصیف کرد. در کنار موافقان اجرای سرانه ای شدن بودجه ی مدارس و پرداخت حقوق معلمان توسط مدیران مدارس، این طرح مخالفان فراوانی نیز دارد که بیشتر آنها فرهنگیانی هستند که نگرانی بزرگ آنها فقدان نگاه کارشناسی و بررسی های دقیق در خصوص چگونگی و نتیجه ی اجرای چنین طرحی است. اجرای این طرح علاوه بر معلمان، دغدغه هایی را پیش روی مدیران مدارس قرار داده است. آنها که در گذشته نتایج ناموفق و کسری بودجه حاصل از طرح هایی نظیر مجتمع های آموزشی را تجربه کرده اند، از کمبود بودجه ی مدارس و فشار ناشی از امکان بروز مشکل در پرداخت حقوق کادر آموزشی مدارس نگران هستند. در زمان حاضر بسیاری از مدیران مدارس دولتی به سختی و از طریق کمک های مالی خیرین، والدین، کلاس های فوق برنامه، اردوهای تفریحی و ده ها راهکار دیگر تلاش می کنند میان بودجه ی ناچیز و هزینه های سرسام آور مدارس تعادل برقرار کنند. مدیریت مالی بدون شک یکی از ویژگی های بارز یک مدیر لایق و موفق است؛ ولی تخصیص و تقسیم عادلانه و اصولی بودجه به بخش های مختلف مدارس، مسوولیتی بسیار سنگین است که لازمه ی آن، حضور تمام وقت یک حسابدار کارآزموده در مدارس است. در مقابل، بزرگ ترین دغدغه ی معلمان، احتمال تبعیض و بی توجهی مدیران در هزینه ی این بودجه و پرداخت دستمزد آنهاست. آنها همچنین از احتمال اینکه در برخی موارد مدیران مدارس برای تامین هزینه های مختلف، درصد قابل توجهی از این بودجه را هزینه کنند و کسری آن را با کاهش حقوق معلمان به بهانه هایی نظیر کیفیت پایین تدریس و ... جبران کنند، نگرانند. نکته مهم دیگری که موجب نگرانی مدیران و معلمان شده این است که با توجه به اینکه آموزش و پرورش سابقه ای طولانی در پرداخت نکردن به موقع اضافه کاری، مزایا و پاداش ها، حقوق و سرانه مدارس دارد، نگرانند که این مساله بار دیگر تکرار شود. از این رو این افراد بر این نظرند در صورت اجرایی شدن این طرح با وجود همه ی مخالفت ها، لازم است که این مبلغ از روزها قبل از زمان پرداخت حقوق به حساب مدارس واریز شده باشد. ˈعلیرضا سلیمیˈ دبیر اول کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از مخالفان اجرای چنین طرحی در گفت و گو با گروه پژوهش های خبری ایرنا، این طرح را دارای ابهام های فراوان توصیف کرد و با اشاره به بی پاسخ باقی ماندن پرسش ها و تردیدها در خصوص وضعیت پرداخت حقوق معلمان بازنشسته و حق التدریس در جریان اجرای سرانه ای شدن بودجه مدارس، آن را طرحی از سوی وزارت آموزش و پرورش در راستای کاهش هزینه های مدارس و صرفه جویی در بودجه آموزشی توصیف کرد. این در حالی است که به اعتقاد سلیمی، اجرای این طرح هزینه های مضاعفی را برای آموزش و پرورش در پی خواهد داشت. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به ارتباط مستقیم این طرح با معیشت فرهنگیان، لزوم دقت در برنامه ریزی مدیران در این خصوص و کنترل هیات نظارت بر فعالیت های آن ها را ضروری توصیف کرد. وی افزود: لزوم استخدام یک حسابدار در مدارس در زمان اجرای این طرح از دیگر هزینه های مضاعف آن است. این نماینده ی مجلس ضمن بیان مخالفت خود با اظهار نظر برخی افراد مبنی بر اِعمال شایسته سالاری تحت تاثیر اجرای این طرح، تصریح کرد: این طرح از این نظر که بر اساس آن مدیران مدارس در هر صورت ملزم به پرداخت حقوق معلمان خواهند بود و تنها ممکن است دستمزد آنها تغییری اندک ایجاد شود بی تاثیر است. ***جمع بندی در کنار همه ی مخالفت ها و موافقت های مطرح شده درباره ی طرح سرانه ای شدن بودجه ی مدارس، این نکته که درصد قابل توجهی از بودجه ی آموزش و پرورش برای پرداخت حقوق کارکنان مصرف می شود و درصد ناچیزی از آن به سایر سیاست های این سازمان اختصاص پیدا می کند، نمی توان نادیده گرفت. افزون بر این، اجرای این طرح (حتی در بازه زمانی یک ساله) به دلیل رابطه ی مستقیم با معیشت فرهنگیان، نیاز به بررسی بسیار دقیق و عادلانه و وجود نظارت دایمی بر مدیران مدارس دارد. بسیاری از فرهنگیان مایل هستند بدانند آیا کارشناسی دقیق و سیاستگذاری های لازم در خصوص کاهش ضریب خطای این طرح، از سوی آموزش و پرورش صورت گرفته است یا خیر. فرهنگیان جزو آسیب پذیرترین اقشار جامعه محسوب می شوند و اکنون این نگرانی مطرح است که این طرح که رابطه ی مستقیمی با آینده ی مالی و معیشت آن ها دارد، از یک آزمون و خطای بیهوده که تاثیر و ضررهای آن متوجه آنها و در نتیجه بر کیفیت نظام آموزشی خواهد بود، تجاوز نکند. با توجه به ابهام ها و پرسش های فراوان پیش آمده از سوی فرهنگیان، وزارت آموزش و پرورش می تواند پیش از آغاز دوره ی آزمایشی یک ساله اجرای این طرح، با برگزاری کارگاه ها و نشست های تخصصی در این خصوص، ضمن پاسخگویی به این تردیدها راه حل های خود درباره بهبود روند اجرای آن را نیز به طور شفاف بیان کند تا جامعه ی فرهنگیان تصویری بهتر از اجرای چنین طرحی داشته باشند. http://www.farhangiannews.ir/