تشکلهای صنفی یا سیاسی

تشکلهای صنفی یا سیاسی

(نقل از: وبلاگ طیف صنفی کانون صنفی معلمان 

http://www.ksmiran3.blogfa.com/post/30

 ^{واژه ی تشکل به یک گروه بندی اجتماعی گفته می‌شود که برای پی گیری و تحقق هدفهای صنفی و شغلی یا سیاسی خود کوشش میکنند. هر کدام از این تشکل ها ی صنفی یا سیاسی لزوماً دارای اساسنامه ، آیین نامه ی داخلی و مرامنامه می باشند که در قالب آن اساسنامه و با رعایت آیین نامه ی داخلی و مصوبات و مقررات گروه‌بندی اجتماعی یا تشکل، به پیگیری‌ فعالیتهای خود می پردازند. از اینرو می توان گفت که یک گروه‌بندی اجتماعی از نظر علم جامعه‌شناسی ترکیب منظم و سازمان‌ یافته‌ای از اشخاص هستند که با مردم پراکنده و یا توده‌های غیر منسجم اجتماعی فرق جامعه‌‌شناختی دارند. زیرا حرکت توده‌های سازمان نیافته و یا فاقد تشکل و بی‌انسجام، اثر کمی در نظام جامعه دارد. به عبارت دیگر از نظر علم جامعه شناسی توده‌های مردم ولو توده‌های هم دین و هم مسلک حتی با فرهنگ مشترک جماعتی سازمان نیافته‌ هستند که ازعناصر پراکنده اجتماعی تشکیل شده اند و دارای ملغمه‌ای از معیارهای اجتماعی ـ فرهنگی هستند و یا هنجارهای گروهی، عادتهای گروهی  یا اخلاق گروهی متفاوتی در جامعه  و از جمله در رفتارهای صنفی و شغلی خود نشان می‌دهند که باعث می‌شود تا هیچگونه انسجام‌ یافتگی به آن همه عناصر اجتماعی ندهد و در حالی که از نظر علم جامعه‌شناسی یک گروه‌بندی‌ اجتماعی گروهی منظم است و روابط معینی میان اشخاص منظم برقرار می‌کند و رفتارهای ویژه ای را طبق الگوههای صنفی ـ فرهنگی ویژه بین آن عناصر اجتماعی رواج می‌دهد و به همین دلیل دوام تاریخی گروه‌بندیهای اجتماعی باید بیش از دوام جمعیتها و توده‌های پراکنده و بدون یک برنامه ی مدون منسجم یا به عبارتی اساسنامه و آیین نامه باشد. البته اگرخودخواهی و خیانت عضوی یا اعضایی از تشکل موجب از هم پاشیدن تشکل نشود.}

^{ما ایرانی ها اغلب به کار گروهی و همکاری دسته جمعی عادت نداریم زیرا از کودکی ، نوجوانی و جوانی به این کارهای گروهی آموزش ندیده ایم . همکاران معلم ما بسیار آزموده اند که همواره دانش آموزان و دانش جویان کوشا، با انظباط و درس خوان تلاش و رقابتشان انفرادی است . در مقابل دانش آموزان بازیگوش، درس نخوان و بی انظباط در همان اوایل سال تحصیلی همدیگر را پیدا می کنند، با هم می جوشند و در به هم زدن نظم کلاس ، مدرسه و کارهای ناشایست متحد می شوند. کشور ما در ورزشهای انفرادی به نسبت جمعیت و سرمایه گزاریش موفق تر از بسیاری کشور های جهان است . اما در ورزشهای گروهی دست آوردهای بسیار کمی داشتیم .}

^{یک گروه بندی اجتماعی را می توان به یک خانواده  که دارای یک نظم و انظباط ویژه ی پیشرو و سازنده می باشد تشبیه کرد. اگر تمام اعضای آن خانواده ، به ویژه بزرگترهای خانواده، آن نظم و انظباط را رعایت کنند و محترم بدارند و خود خواه و سود جو نباشند یک گروه اجتماعی کوچکی را تشکیل می دهند که اعضای آن ارتباط مداوم، سالم ، محبت آمیز و محترمانه ای با یکدیگر خواهند داشت و یقیناً در پی گیری و نیل به خواسته ها و اهداف خود موفق خواهند بود. لذا اتحاد و تشکل این خانواده هرگز از هم  نخواهد گسست. اما اگر اعضای آن خانواده به ویژه بزرگترها  حتی اگر یکی از سالمندان یا پیش کسوتان به مقررات و نظم و انظباط خانواده توجهی نکنند و خود خواهانه برای منافع خود، اهداف و آرمانهای خانواده را زیر پا بگذارند یا در حین زندگی در آن خانه همواره به منافع فردی خود بیندیشند مانند  گروه بندی های بدون آرمان و هدف مشترک و چون جمعیتی خواهند بود که برای مثال در اتوبوسی یا هواپیمایی از مکانی به مکانی دیگر می روند اما هر کدام هدف و آرزوی خاص از رفتن به آن مقصد را  در سر می پرورانند و به محض رسیدن اتوبوس یا هواپیما به مقصد اعضای آن جمع متفرق می‌گردند. البته با این تفاوت که مسافران آن اتوبوس یا هواپیما هر گز یا به ندرت به اهداف و آرزو های همدیگر صدمه می زنند. اما هر کدام از اعضای یک خانواده یا گروه بندی اجتماعی که دارای مقررات، مصوبات، آیین نامه ، اساسنامه و آرمان مقدس است ؛ اگر خود خواهانه به فکر سود جویی از دیگر اعضای خانواده یا تشکل باشد ضربه ی مهلکی بر قامت آن خانواده یا تشکل خواهد زد و در صورت تکرار سرانجام آن خانواده یا تشکل را متلاشی خواهد کرد. تشکل های صنفی و سیاسی (احزاب ) دوام اجتماعی بیشتری می‌آورند در صورتیکه ساختار اجتماعی مشخصی داشته باشند و نیز نقش فردی  هر عضو گروه در آن تشکل مشخص باشد و همه اعضا و به ویژه اعضای هیات رییسه یا هیات مدیره ی تشکل، خود را برتر از بقیه نپندارند، در چارچوب اساسنامه و آیین نامه حرکت کنند و برای منافع خود به تخریب شخصیت و حیثیت دیگر اعضا نپردازند ؛ که شوربختانه در تاریخ کشورما، تا کنون، تشکلهای صنفی و احزاب سیاسی با خود خواهی ها و خیانت بعضی اعضای تاثیرگذار و سرانشان ناموفق مانده اند و از هم پاشیده اند.}

^{افزون بر این، عناصر یک تشکل باید دارای روابط متقابل اجتماعی با دیگر اعضای تشکل ‌باشند و هنجارها و هدفهای گروهی ویژه ی اساسنامه و آیین نامه ی خود را دنبال ‌کنند که بر روش ایفای نقش‌های صنفی یا سیاسی آنان در تشکل مزبور اثر ‌گذار باشد. از اینرو هر فرد صنفی یا سیاسی که عضو آن تشکل می‌شود موظف به رعایت آن هنجارهای صنفی یا سیاسی گروهی خواهد بود که اساسنامه و آرمان  آن تشکل به همگان اعلام کرده است و الهام بخش و چراغ راه تمام اعضای آن تشکل می باشد.}

^{در پایان باید یاد آور شد که تشبیه خانواده به یک تشکل به این معنی نیست که اعضای یک خانواده مثلاً اتحاد یک زن و شوهر را  می توان یک تشکل صنفی یا سیاسی نامید یا یک زن و شوهر می توانند خود را هیات مدیره و اعضای یک تشکل بدانند در صورتیکه تشکل را با خودخواهی تارانده اند و تشکلی وجود ندارد. هر کدام از اعضای یک خانواده می توانند عضو یک تشکل صنفی یا سیاسی اجتماعی باشند اما یک تشکل صنفی یا سیاسی را نمی توان فقط به اعضای یک خانواده محدود کرد. چون اتحاد اعضا یا بخشی از اعضای خانواده در پی گیری هدفی، گروه بندی اجتماعی محسوب نمی شود. همانطور که سهامداران و شرکای یک  بنگاه اقتصادی می توانند عضو یک تشکل صنفی یا سیاسی باشند اما اگر اکثریت اعضا و هیات مدیره ی یک تشکل صنفی یا سیاسی را سهامداران یک بنگاه تجاری تشکیل بدهند نمی توان آن را یک تشکل صنفی یا سیاسی اجتماعی نامید. زیرا آن گروه نمی توانند پیگیر منافع و اهداف یک صنف اجتماعی ، به طور فراگیر باشند . چون در بسیاری مواقع منافع اشتراکی و اقتصادی آنان مانع رشد اندیشه ها و رفتارهای صنفی – فرهنگی یا سیاسی – اجتماعی آنان خواهد بود و مفاد اساسنامه و آیین نامه ی تشکل صنفی یا سیاسی به مصلحت حفظ منافع تجاری و اقتصادی اشتراکی نادیده انگاشته یا قربانی خواهد شد.} 

^{عبدالرحمان ایران نژاد}