با آغاز آخرین سال وزارت حمید رضا حاجیبابایی، امکان بررسی کارنامه وزیر آموزش و پرورش دولت دهم بیش از گذشته فراهم است. وزیر آموزش و پرورش از همان آغاز وزارت هدف خود را ایجاد تحول بنیادین در آموزش و پرورش اعلام کرد. وی در سخنرانیهای امسال خود بارها از 290 اقدام برای ایجاد تحول بنیادین در آموزش و پرورش از زمان روی کار آمدن دولت دهم تا فروردین 91سخن گفته است. فهرست این 290 اقدام در یک کتاب گردآوری و منتشر شده است. در مقدمه کتاب آمده است: «برای تحول بنیادین در وزارت آموزش و پرورش 290 اقدام انجام شده و برخی دیگر در شرف انجام میباشد که در این کتاب به اجمال به آنها اشاره میگردد. البته برخی از اقدامهای صورت گرفته خود یک کتاب مستقل را میطلبد که به ضرورت رعایت ایجاز در اینجا فهرست وار آورده شده است.» در فاصله زمانی ذکر شده وزارت آموزش و پرورش ماهیانه ده اقدام و هر سه روز یک اقدام انجام داده است. اقدامات انجام شده از نظر اهمیت و نوع، یکدست نیستند. بعضی از این اقدامات درحد بخشنامههای وزارتی و حتی استانی است
با آغاز آخرین سال وزارت حمید رضا حاجیبابایی، امکان بررسی کارنامه وزیر آموزش و پرورش دولت دهم بیش از گذشته فراهم است. وزیر آموزش و پرورش از همان آغاز وزارت هدف خود را ایجاد تحول بنیادین در آموزش و پرورش اعلام کرد. وی در سخنرانیهای امسال خود بارها از 290 اقدام برای ایجاد تحول بنیادین در آموزش و پرورش از زمان روی کار آمدن دولت دهم تا فروردین 91سخن گفته است. فهرست این 290 اقدام در یک کتاب گردآوری و منتشر شده است. در مقدمه کتاب آمده است: «برای تحول بنیادین در وزارت آموزش و پرورش 290 اقدام انجام شده و برخی دیگر در شرف انجام میباشد که در این کتاب به اجمال به آنها اشاره میگردد. البته برخی از اقدامهای صورت گرفته خود یک کتاب مستقل را میطلبد که به ضرورت رعایت ایجاز در اینجا فهرست وار آورده شده است.» در فاصله زمانی ذکر شده وزارت آموزش و پرورش ماهیانه ده اقدام و هر سه روز یک اقدام انجام داده است. اقدامات انجام شده از نظر اهمیت و نوع، یکدست نیستند. بعضی از این اقدامات درحد بخشنامههای وزارتی و حتی استانی است و تعدادی از آنها تدوین یا اصلاح برخی آیین نامهها و شیوه نامهها در شورایعالی آموزش و پرورش است. تقریبا همه مصوبات شورایعالی آموزش و پرورش در سه سال گذشته بهعنوان اقدام در این فهرست گنجانده شده است. بهعنوان نمونه اصلاح اساسنامه مدارس نمونه دولتی، تصویب اجرای آزمایشی برنامه درسی استان شناسی، تصویب آیین نامه ساماندهی نواختن زنگ مدارس در مناسبت های ملی و اسلامی، تالیف کتاب پایه اول ابتدایی، تألیف کتابهای آموزش فنی و حرفهای و کاردانش، کسب رتبه اول توسط وزارت آموزش و پرورش در کمیته پدافند غیرعامل، افزایش حضور دانشآموزان در اردوهای راهیان نور، طرح گرامیداشت مناسبت های ولایی، طرح تقویت و گسترش اقامه نماز در مدارس، برگزاری مسابقات کتابخوانی جدیتر از جنگ <ویژه جنگ نرم>، طرح تشکیل جلسات گفتمان دینی در مدارس، برگزاری دوره تربیت معلم در دارالمعلمین افغانستان، راه اندازی ورزش باستانی و پهلوانی و برگزاری اولین دوره بازیهای پهلوانی و باستانی دانشآموزی، راه اندازی لیگ فوتسال دانشآموزی، استخدام 18500 تن از فرزندان شهدا و جانبازان در سال 89 بدون در نظرگرفتن رشته و نمره آزمون، اضافه کردن یک ساعت به زمان آموزش قرآن در تمام پایه های ابتدایی و....در این فهرست گنجانده شده است. بیش از 95 درصد اقدامات مندرج در کتاب، همان کارهای روتین و عادی وزارتخانه است. اگر چنین کارهایی را زمینهساز تحول بنیادین بدانیم، میتوان گفت که تحول بنیادین سالها پیش از وزارت حاجیبابایی آغاز شده است. البته همه اقدامات وزارت آموزش و پرورش در این دوره به فعالیتهای عادی و روتین محدود نمیشود. بهعنوان نمونه سند ملی آموزش و پرورش که تهیه آن از سال 83 آغاز شد و در دوره وزارت فرشیدی و علی احمدی مسکوت مانده بود، در این دوره به تصویب شورایعالی آموزش و پرورش و شورایعالی انقلاب فرهنگی رسید و البته تغییرات گسترده در متن تهیه شده توسط کارشناسان، ایجاد شده است. بیمه طلایی از اقدامات پر سر وصدای این دوره و از ابتکارات وزیر آموزش و پرورش بود. آنچه که در عمل بهعنوان بیمه طلایی شاغلان اجرا شد با وعدههای داده شده تفاوت دارد. قرارداد بیمه تکمیلی موسوم به طلایی سال به سال تمدید میشود و شرکت بیمه ایران هر سال حق بیمه را افزایش میدهد. مهمترین نقطه ضعف بیمه طلایی فرهنگیان عدم پیشبینی منابع مالی پایدار برای پرداخت حقالسهم دولت است. تا زمانی که منابع اعتباری این بیمه تکمیلی موسوم به طلایی به صورت یک ردیف در بودجه سنواتی آموزش و پرورش لحاظ نشود، این بیمه قابل اتکا و پایدار نیست و ممکن است سال بعد قرارداد تمدید نشود. بیمه طلایی بازنشستگان فرهنگی که یکسال روی آن کار تبلیغاتی شده بود به خاطر اختلاف بین سازمان بازنشستگی و آموزش و پرورش منتفی شد. در حالی که فرهنگیان در دوره بازنشستگی نیاز به بیمه قوی تری دارند، اکنون تنها از بیمه تکمیلی شرکت آتیه سازان حافظ استفاده میکنند که سقف تعهدات شرکت بیمه، پایین است و بخش بزرگی از هزینههای درمان به صورت فرانشیز و یا مازاد بر تعرفه باید از سوی فرد بازنشسته پرداخت شود. طرح تعطیلی پنجشنبهها که زیر عنوان متناسب سازی زمان و برنامه درسی انجام شد عملا به کاهش 6 ساعت از زمان آموزش در دبیرستانها و مدارس راهنمایی منجر شد و انتقادات بسیاری را بر انگیخته است. اجرای طرح 3-3-6 از ابتدای مهر امسال یکی دیگر از اقدامات بزرگ آموزش و پرورش است و این پرسش را در مقابل مقامات آموزش و پرورش قرار داده که آیا صرف این همه انرژی و امکانات برای کوتاه و بلندکردن طول مقاطع تحصیلی ارزش آموزشی دارد و آیا به سود دانشآموزان است؟ انضمام پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش به سازمان پژوهش یکی دیگر از اقدامات این دوره بود و این نگرانی را دامن زد که آموزش و پرورش خود را از داشتن یک نهاد کارشناسی تقریبا مستقل محروم کرده است. ارتقای مراکز تربیت معلم مراکز استانها به دانشگاه و آنگونه که تبلیغ میشود تاسیس 64 پردیس در مراکز استانها، این احتمال را مطرح کرده که دانشگاه غیر متمرکز تربیت معلم به مکانی برای تولید انبوه مدرک کارشناسی بدون کیفیت علمی تبدیل شود. تفکیک معاونت پرورشی و تربیت بدنی از اقدامات مثبت این دوره است. طرح ابتکاری آموزش شنا به دانشآموزان سوم ابتدایی و توجه به ورزشهای پایه و استخدام معلم ورزش برای مقطع ابتدایی میتواند گامی در جهت توجه به ورزش دانشآموزی باشد. در این دوره بیش از هر زمان از اهمیت نقش معلم در آموزش و پرورش سخن گفته شده است اما هرگز افزایش حقوق و مزایا نتوانست به گرد تورم برسد. عنصر عطش برای افزودن به عناوین کارهای انجام شده با چاشنی تبلیغات نقطه ضعف عملکرد وزارتخانه در این دوره محسوب میشود.
éکارشناس آموزش و پرورش
آرمان - یکم مهر ماه 91