هتلی به نام مدرسه

هتلی به نام مدرسه

گزارش «اعتماد» از وضعیت اسکان نوروزی فرهنگیان در مدارس

نویسنده: مریم بابایی

    ^{«یک اتاق 40-30 متری، نیمکت ها و صندلی ها گوشه اتاق انبار شده، تخته سیاه با انبوه گچ تابلوی دیوار مقابل است، یک فرش موزاییک های سرد کف اتاق را نصفه نیمه پوشانده، شیشه بعضی پنجره ها ترک خورده و باد سرد می آید. خبری از تلویزیون، تخت، یخچال و مبل نیست. یک گاز سه شعله یا یک یخچال در اتاقی در انتهای راهرو، آشپزخانه 14- 10 خانوار است. دستشویی و حمام سیار هم گوشه حیاط است
    «مدرسه فوق العاده شلوغ و امکانات ضعیف بود. اتاق تنها یک موکت داشت. آشپزخانه هم مشترک بود. حمام هم نداشت.در کل مدرسه جای اسکان نیست. اکثر معلمان ناراضی هستند. در مقایسه با نهادها و وزارتخانه های دیگر این طرز اسکان مناسب نیست اما با توجه به محرومیت های جامعه خیلی ها تمایل دارند در این مکان ها اسکان پیدا کنند اما دید مثبت بین معلمان وجود ندارد.» این تجربه یکی از معلمان از اقامت در یک مدرسه در بندرعباس است
    «یک اتاق 40-30 متری، نیمکت ها و صندلی ها گوشه اتاق انبار شده، تخته سیاه با انبوه گچ تابلوی دیوار مقابل است، یک فرش موزاییک های سرد کف اتاق را نصفه نیمه پوشانده، شیشه بعضی پنجره ها ترک خورده و باد سرد می آید. خبری از تلویزیون، تخت، یخچال و مبل نیست. ذرات معلق گچ را به راحتی می توان در کل اتاق دید، یک گاز سه شعله یا یک یخچال در اتاقی در انتهای راهرو، آشپزخانه 14- 10 خانوار است. دستشویی و حمام سیار هم گوشه حیاط است.
    وضعیت در یکسری جاها بهتر است. کف اتاق فرش پهن است، تمیز و مرتب است، نیمکت ها و صندلی ها به انبار منتقل شده، یکی، دو تا پتو هم دور اتاق است، بعضا تخت هم دارد. شیشه پنجره ها سالم است، یخچال و بعضا تلویزیون هم دارد. تخته سیاه اما همچنان سرجایش است و مدام یادآور کلاس درس و روزهایی غیر از تعطیلات. »
    این تجربه معلمان در گفت وگو با «اعتماد» از اقامت در مدارس طرح اسکان موقت فرهنگیان در نوروز و تعطیلات است. یک بنر در ورودی استان ها و شهرها معلمان و نیروهای آموزش و پرورش را هدایت می کند به مدارس طرح اسکان نوروزی فرهنگیان. هزینه اقامت در این مکان ها برای معلمان در مقایسه با هزینه های بالای هتل ها و مهمان پذیرها چندان بالانیست. از شبی 8 تا 15 هزار تومان برای یک اتاق پنج نفری شروع می شود و به ندرت به 30-20 هزار تومان می رسد و ناچار بسیاری از معلمان را راهی جایی شبیه محل کارشان برای تعطیلات می کند. در خیلی از شهرها همین مکان ها به قدری شلوغ و پرمتقاضی می شود که به خیلی ها نمی رسد. سالن های ورزشی هم اگر باشد، محل خواب می شود. در شهرهای شلوغ و پر رفت و آمد در حیاط هم چادر می زنند. در حیاط مدرسه همه جور ماشین می توان دید حتی ماشین های خیلی مدل بالا. علاوه بر فرهنگیان، غیرفرهنگیان هم متقاضی اسکان در مدارس به دلیل ارزانی هستند البته اقامت آنها هزینه بیشتری دارد.
    بیشتر فرهنگیان این وضعیت اسکان را در شان معلمان نمی دانند اما خیلی ها هم راضی اند که بالاخره آموزش و پرورش جایی را تدارک دیده تا از بار هزینه های سفر نوروزی با حقوق ناچیز معلمی کم کند و خواهان افزایش امکانات و بهداشت بیشتر هستند. آموزش و پرورش هم قبول دارد امکانات فوق العاده یی نیست اما می گوید این کار را با تمام هزینه یی که دارد برای افزایش رفاه و کاهش هزینه های معلمان انجام می دهد.
    خانه های معلم آموزش و پرورش امکانات مناسب تری دارد. سوییتی و مرتب تر است. در اکثر شهرها هم دایر است. اما اکثر مواقع سهم معلمان اقامت در این خانه ها نبوده. همیشه قبل از تعطیلات نیروهای ستادی و معاونان و مدیران کل رزرو می کنند و تقریبا به هیچ معلم و حتی مدیر مدرسه یی در تعطیلات نوروز و تابستان نمی رسد. در حال حاضر به گفته فرشید سیاری، مدیرکل تعاون و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در گفت وگو با «اعتماد» برای اسکان نوروزی معلمان 100هزار کلاس آماده شده است اما تنها 5 درصد این اتاق ها امکانات اولیه اسکان را دارند.
    اتاق های طرح اسکان نوروزی آموزش و پرورش درجه بندی شده اند و به نسبت امکانات هزینه متقاوتی دارند. برای امسال آموزش و پرورش چهار دسته اتاق دارد. اتاق های «ویژه» که بهترین نوع کلاس ها هستند، تخت، تلویزیون، یخچال و فرش دارند و هزینه آن برای هر شب 18 هزار تومان است. با این وجود به گفته سیاری تنها 5 درصد کلاس ها در طرح نوروزی این امکانات را دارند و نوع ویژه هستند. 40 درصد کلاس ها، اتاق های «الف» هستند که امکاناتش از اتاق ویژه کمتر و شبی 14 هزار تومان اقامت در آن برای معلمان هزینه دارد، این اتاق ها تخت ندارد اما یخچال، تلویزیون و فرش دارد.
    40 درصد دیگر اتاق ها نیز اتاق های نوع «ب» هستند که تعرفه اش10 هزار تومان است. این اتاق ها فرش دارد ولی یخچال و تلویزیون برای کل اتاق ها مشترک است. تعرفه اتاق های نوع «ج» که 15 درصد ظرفیت را شامل می شود و پایین ترین کیفیت را دارند، شبی 8 هزار تومان است. ظرفیت هر کلاس هم 5 نفر و هزینه به ازای هر نفر اضافه تا سقف هشت نفر در اتاق های «ویژه»، 1500 تومان در اتاق های نوع «الف» 1200 تومان، در اتاق های نوع «ب» 1000 تومان و در اتاق های نوع «ج» 700 تومان است.
    
    تجربه معلمان از اقامت نوروزی در مدارس
    یکی از معلمان که تجربه اقامت در یکی از مدارس روستای دورود استان لرستان را دارد، می گوید: در همان سالی که حاجی بابایی گفته بود فرهنگیان اسکان ویژه داشته باشند با شبی 5 هزار تومان یک اتاق در این مدرسه گرفتیم که فقط یک زیلو و یک بخاری نفتی داشت. یخچال هم نداشت. او تجریه اقامت در یکی از مدارس یزد را هم دارد: «در کلاس صندلی ها را جمع کرده بودند و زیرانداز انداخته بودند. یک آشپزخانه برای 14-13 کلاس مشترک بود. گاز و یخچال هم برای استفاده همه بود. یکی، دو تا دوش هم داشت ولی تعداد خانوارها خیلی زیاد بود.»«مدرسه فوق العاده شلوغ و امکانات ضعیف بود. اتاق تنها یک موکت داشت. آشپزخانه هم مشترک بود. از لحاظ بهداشتی هم خیلی ضعیف بود. حمام هم نداشت.، در کل مدرسه جای اسکان نیست. اکثر معلمان ناراضی هستند. در مقایسه با نهادها و وزارتخانه های دیگر این طرز اسکان مناسب نیست اما با توجه به محرومیت های جامعه خیلی ها تمایل دارند در این مکان ها اسکان پیدا کنند اما دید مثبت بین معلمان وجود ندارد.» این تجربه یکی از معلمان از اقامت در یک مدرسه در بندرعباس است.
    آموزش و پرورش در سراسر کشور 10 هزار مدرسه، 180 مرکز آموزشی و رفاهی خانه معلم، 50 مرکز آموزش دانشگاه فرهنگیان دارد. مسوولان آموزش و پرورش در مورد استفاده از مراکز رفاهی برای آسایش معلمان در تعطیلات می گویند: تعداد مراکز رفاهی آموزش و پرورش یا همان خانه های معلم در سراسر کشور 180 تا بیشتر نیست که در مجموع 20 هزار تخت دارد. این 20 هزار تخت پاسخگوی نیاز فرهنگیان نیست. به همین دلیل ما به سمت مدارس رفتیم.
    معلم دیگری از تجربه اقامتش در یکی از مدارس شهر شوشتر می گوید: شوش و شوشتر با اینکه توریست پذیر است امکانات اصلادر شان معلم نبود. در سال 92 در شوشتر یک اتاق درجه یک با هزینه 14 هزار تومان گرفتیم، شیشه ها شکسته بود، باد سر می آمد یخچال و تلویزیون و پتو هم نداشت، حمام عمومی بود و با پرده زنانه و مردانه شده بود، دستشویی را هم با یک پلیت فلزی و دوش تبدیل به حمام کرده بودند.
    «چند سال پیش به یک دبیرستان در خرم آباد رفتیم که ساختمان خوبی داشت اما امکانات چندان زیاد نبود ولی با توجه به انبوه مسافرانی که آمده بودند توقع و انتظار بیشتری نداشتیم.» این تجربه یک معلم دیگردر گفت وگو با «اعتماد» است. این معلم می گوید: ما انتظار نداریم برای 13 روز سال آموزش و پرورش هتل آماده کند اما می توانند بهترین مدارس را به فرهنگیان اختصاص دهند.
    معلم دیگری از اقامتش در یکی از مدارس شهر اهواز می گوید: سال 91 شبی 25 هزار تومان یک اتاق در اهواز با یک یخچال کوچک، فرش و پتو گرفته بودیم، نسبتا بد نبود اما باز هم حمام و دستشویی مشترک بود. به گفته او برنامه مدونی برای اجرا در تمام کشور نیست و بیشتر شهرها امکانات مناسبی ندارند. سیاری، مدیرکل پشتیبانی آموزش و پرورش در مورد گلایه معلمان نسبت به امکانات به «اعتماد» می گوید: ما یک و نیم میلیون معلم و شاغل و بازنشسته داریم که با میانگین سه عضو خانواده 5/4 میلیون نفر می شود. فرض کنید 10 درصد این تعداد در ایام نوروز قصد مسافرت داشته باشند. این 10 درصد 450 هزار نفر می شود در حالی که ما 20 هزار تخت در خانه معلم ها داریم که این تعداد حتی پاسخگوی دو درصد جمعیت هم نیست. معلمان اما معتقدند که آموزش و پرورش باید ببیند این طرح زیبنده فرهنگیان است و آیا اساسا قابل اجراست و امکانات رفاهی آموزش و پرورش این توانایی را دارد یا خیر.» اگر مدیریت صحیح باشد می شود این طرح را خوب اجرا کرد. مثلامی توانند از امکانات صندوق ذخیره فرهنگیان استفاده یا در معماری های مدارس جدید اسکان معلمان را پیش بینی کنند تا حتی تبدیل به منبع درآمد آموزش و پرورش شود. آموزش و پرورش در شهرهای بزرگ خوب عمل کرده ولی در شهرهای کوچک است که هنوز امکانات به دلیل ساختمان مدارس جور نشده است.معلمی که تجربه اقامت در مدارس چندین شهر را داشته، می گوید:
    «در شهرهای بزرگ انصافا وضعیت مناسب بود اما در شهرهای کوچک خیر. حالاکه قرار است این رویه باشد و معلم ها از مدارس برای اسکان استفاده کنند باید امکانات رفاهی و بهداشتی را بهبود ببخشند.» او ادامه می دهد: «زیاد زیبنده نیست که موقع دوش گرفتن معلمان حوله به دست پشت در حمام سیار منتظر باشند.»
    
    آموزش و پرورش: می دانیم امکانات مناسب نیست
    فرشید سیاری، مدیرکل تعاون و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در مورد کیفیت مراکز اسکان نوروزی به «اعتماد» می گوید:
    «فضاها خیلی مطلوب نیست. اما هدف مان این است امکانات را افزایش دهیم و اسکان هایمان را هم به سمت دایمی بودن پیش ببریم و حداقل آمار خانه معلم را افزایش دهیم.»
    او ادامه می دهد «می دانیم معلم در طول سال در کلاس و مدرسه است و در سفر هم باید در کلاس و مدرسه اقامت کند اما در بین معلم ها قشرهای مختلفی وجود دارد حداقل ما این فضا را ایجاد کنیم که معلمانی که نمی توانند به هتل بروند از این فضاها استفاده کنند.» اسکان موقت فرهنگیان در مدارس برای آموزش و پرورش هزینه بر بوده است، تجهیز کلاس ها از یک طرف و جابه جایی وسایل و استهلاکی که در جابه جایی وسایل ایجاد می شود مسوولان آموزش و پرورش را به فکر افزایش تعداد خانه های معلم در شهرها و ایجاد اسکان دایم به جای اسکان موقت در مدارس انداخته است.
    مسوولان آموزش و پرورش می گویند هدف مان این است که از امسال به دنبال افزایش کیفیت کلاس ها برای اقامت و دنبال مکان هایی باشیم که از لحاظ آموزشی نیازی به آنها نیست تا نیازی به جابه جایی وسایل نباشد. آموزش و پرورش بعد از پایان طرح اسکان نوروزی باید تجهیزات را جمع آوری کند به انبار ببرد. همین موضوع باعث شده استهلاک وسایل با توجه به نوع و شکل خدمات بسیار بالاباشد. در حال حاضر برای امسال آموزش و پرورش اعتبار جدیدی به طرح اسکان اختصاص نداده و از تجهیزات سال های قبل استفاده می کند.
    
    اختلاف بین صف و ستاد، گلایه معلمان
    گلایه بیشتر معلمان از اختلاف توزیع امکانات بین نیروهای ستادی و معلمان و مدیران مدارس است. یکی از معلمان در گفت وگو با «اعتماد» می گوید: «امکانات به هیچ وجه در شان معلمان نیست. ستادی ها همیشه برای اسکان در خانه های معلم اولویت دارند. معلم دیگری می گوید اساسا فرهنگیان کمتر در کشور ما دیده می شوند. نیروی دیپلم در وزارت نفت 5/4 میلیون حقوق می گیرد. اما من با فوق لیسانس و سابقه کاری با مجموع حق اولاد و... یک میلیون و 750 هزار تومان می گیرم که بعد از کسورات یک میلیون و 300 هزار تومان می شود. بیمارستان مستقل هم نداریم، 5 سال است اضافه کار و حقوق مدیر و معاونان مدارس قطع شده، 5 ماه است حق التدریس معلمان پرداخت نشده است. تمام مدیران و معاونان مجتمع های غیرانتفاعی راه اندازی کردند و مدیر پست و مقام خودشان شده اند.»
    معلم دیگری می گوید: «در اسکان نوروزی هم بدترین مدارس در اختیار معلمان قرار می گیرد و بهترین ها در اختیار نیروهای ستادی: در اصفهان یک سال ما را در حیاط جا دادند و بابت حیاط شبی پنج هزار تومان هزینه گرفتند.»
    این معلم ادامه می دهد: «امکانات یکسری جاها خوب است ولی نیروهای ستادی و مدیران و معاونان اداری با هزینه مناسب تر از هتل ها برای خودشان رزرو می کنند. معلم ها هم ناچار به مدارس می روند که اصلاامکانات خوب و حمام و دستشویی مناسبی ندارد. یکی از گلایه های معلمان در حال حاضر اختلاف بین نیروهای صف و ستاد است و... اگر آموزش و پرورش می خواهد معلم ها را اسکان دهد امکانات تربیت معلم ها و دانشسراها را اضافه کند. خانه معلم ها را توسعه دهد و...»
    معلم دیگری می گوید: خیلی وقت ها در مدارس خوب با اخذ هزینه غیرفرهنگیان را اسکان می دهند و به فرهنگیان نمی رسد. یکی از همکاران، سال گذشته مجبور شده بود به دلیل اسکان غیرفرهنگیان در سالن ورزشی مدرسه شب را بگذراند، از این بابت که یک جایی را آموزش و پرورش تدارک دیده، قابل تحسین است. بعضی شهرها مثل هرمزگان که چند سال پیش رفتیم، امکانات خوبی داشت اما خیلی از مدارس از لحاظ کیفیت در حد صفر است. حمام و دستشویی مشترک است. تابستان در آمل با امکانات متوسط شبی هشت هزار تومان پرداخت کردیم. او که تجربه اقامت در یکی از مدارس بندرعباس را هم دارد، می گوید: نصف کلاس را صندلی گرفته. تخته سیاه کل فضا را کثیف می کند همه جا پر گچ می شود. حتی آب نداشت. یک شیر آب توی حیاط بود. از لحاظ بهداشتی صفر بود. از روی ناچاری به این مکان ها می رویم چون هزینه هتل بالاست. 20 کلاس یک گاز سه شعله داشت. اتاق های درجه یک فقط یخچال داشت، درجه دوم و سوم هیچی ندارد. حمام با پرده جدا شده بود.
    سیاری اما در مورد اسکان غیرمعلمان در مدارس می گوید: اولویت ما برای فرهنگیان است. در استان های پرتراکم و پرتردد مثل اصفهان، فارس خراسان رضوی بوشهر هرمزگان معمولانمی توانیم به غیرفرهنگیان اسکان بدهیم ولی در صورتی که ظرفیت خالی داشته باشیم، غیرفرهنگیان را هم پذیرش می کنیم. معلم دیگری در گفت و گو با « اعتماد» از وضعیت خانه های معلم ناراضی است: خانه های معلم در ایام نوروز اصلابه معلم ها نمی رسد. مدیران کل، معاونان و نیروهای ستادی از قبل رزرو می کنند. در یکی از این خانه های معلم در تابستان هزینه یی که از ما گرفتند کم نبود اما امکانات محدود بود، غذا نداشت، کولر را هم به دلیل هزینه خاموش کرده بودند. تنها مزیت این بود که یک سوییت مستقل داشتیم که شبی 50-40 هزار تومان بابت آن هزینه می دادیم.
    
    آموزش و پرورش: هدف مان درآمدزایی نیست
    آموزش و پرورش سال گذشته یک میلیون خانوار و جمعا شش میلیون نفر را در مدارس طرح اسکان پذیرش کرد. پیش بینی آموزش و پرورش این است که امسال این تعداد 10 درصد افزایش خواهد داشت. اما درآمد آموزش و پرورش در این طرح چقدر است. مسوولان آموزش و پرورش می گویند هزینه ها و استهلاک وسایل از درآمد پیشی می گیرد و اساسا به دنبال درآمدزایی از این طرح نیستیم. با این وجود اگر میانگین چهار تعرفه 8 تا 18 هزار تومانی را با توجه به ظرفیت هر نوع از کلاس ها 9 هزار تومان در نظر بگیریم، به ازای یک میلیون خانوار سال گذشته می شود، 9 میلیارد تومان درآمد که با پیش بینی 10 درصد افزایش اسکان ها در نوروز 93، 900 میلیون به 9 میلیارد سال پیش اضافه می شود.
    مسوولان آموزش و پرورش می گویند هزینه یی که بابت اقامت در این مکان ها گرفته می شود قابل مقایسه با هتل ها و مسافرخانه های بیرون نیست. آنها تاکید دارند هدف از اجرای این طرح درآمدزایی نیست و هزینه و تعرفه که ما می گیریم گرفته می شود صرفا برای هزینه حامل های انرژی است.
    آموزش و پرورش برای اجرای این طرح 20 هزار عامل اجرایی در کل کشور در مدارس برای اجرای این طرح دارد که باید به آنان حقوق پرداخت کند. آموزش و پرورش می گوید50 درصد مبالغ به دست آورده را باید هزینه حقوق کند. هزینه خرید تجهیزات و حامل ه}ای انرژی هم هست. بنابراین با توجه به هزینه تجهیزات اصلااین درآمد پاسخگو نیست و تنها بحث کمک به فرهنگیان از لحاظ رفاهی مطرح است.
    اعتواد -  22       اسفند   92