یک گفت وگو و چند پرسش

نویسنده: مهدی بهلولی*

^{چندی پیش و در هفته معلم، روزنامه «اعتماد» با سید کاظم اکرمی، یکی از وزیران گذشته آموزش و پرورش و یکی از مشاوران وزیر کنونی آموزش و پرورش، گفت وگویی درخور درنگ با عنوان «مجلس معلمان تشکیل شود» انجام داد که ارزش بازخوانی و پرداختن بیشتر دارد. بخش زیادی از سخنان اکرمی در این گفت وگو، همسویی بسیاری داشت با سخن و دیدگاه درصد چشمگیری از فرهنگیان و کنشگران صنفی آنها در چند سال گذشته. ایشان، به درستی، کوشیده بود از موضع گیری های شعاری و صوری درباره فرهنگیان و جایگاه و ارزش پیشه آنان، دوری گزیند و همدل و همراه با آموزگاران، به پاره یی دشواری های دیرینه و واقعی آنان و در کل گستره آموزش و پرورش بپردازد: «معلمان می گویند چرا کسی که با مدرک کارشناسی در وزارتخانه صنعتی یا بانک کار می کند، حقوقی بیش از یک معلم می گیرد پس احساس بی عدالتی نسبت به دیگر کارمندها می کنند... در کشورهای توسعه یافته معلمان مشارکت زیادی در امر آموزش و پرورش دارند. انجمن معلمان در امریکا انجمنی است بسیار قوی و معلمان هم در نگارش کتاب ها و هم در سیاستگذاری در آموزش و پرورش حضور دارند اما هنوز ما به این مرحله نرسیده ایم... به نظر بنده و برخی دوستان بجاست آقای وزیر آموزش و پرورش برای بررسی و حل مشکلات معلمان در کنار مجلس دانش آموزی، مجلس معلمان را هم تشکیل دهد... سیاست آموزشی بلندمدتی که کشورهای توسعه یافته دارند با آمدن و رفتن وزرا تغییر نمی کند. هنوز در کشور ما این طور نیست. در کشورهای توسعه یافته سیاست های آموزشی را دانشمندان به ویژه استادان علوم تربیتی تدوین می کنند ولی در کشور ما خصوصا در گذشته به این مساله بسیار بی توجهی شده است.اگرچه باز تاکید می کنم وضع نسبت به دولت قبل خیلی بهتر شده است... مدارس غیردولتی و نمونه مردمی پول های گزافی می گیرند و به همین جهت خدمات خوبی به دانش آموزان ارائه می دهند. دانش آموزان مدارس دولتی در مقایسه با مدارس غیردولتی مسلما در کنکور عقب می مانند. این ناعدالتی است که در آموزش و پرورش ما وجود دارد. به هر جهت ما باید از لحاظ عدالت آموزشی تلاش بیشتری بکنیم که هرچه بیشتر به عدالت برسیم.»
    این سخنان، می تواند نشانه یی امیدبخش از واقع بینی بیش از پیش فرادستان آموزشی دولت یازدهم به شمار آید: رویکردی که اگر گسترش و ژرفای بیشتری گیرد، می تواند از شکاف میان بدنه آموزش و فرادستان آن بکاهد. ناگفته پیداست که تا این نگرش، جنبه عملی به خود نگیرد چندان اثرگذار و کارگر نخواهد افتاد اما نفس نزدیک شدن به خرده ها و انتقادهای آموزگاران و پذیرش آنها هم خود کاری ارزشمند به شمار می رود ولی یک نکته مهم این است که این دیدگاه، از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم، در میان فرهنگیان، و به ویژه مدیران مدرسه ها، تاکنون چندان بازتابی نیافته و جدی گرفته نشده است. این نگارنده در پیوند با این سخنان، با تنی چند از فرهنگیان و مدیران مدرسه ها گفت وگو کردم. نخست اینکه کمتر کسی از آن آگاهی داشت- گویا در خود رسانه های آموزش و پرورش هم بازتابی نیافت. چند تنی هم که خوانده بودند آن را جدی ارزیابی نمی کردند و سپهر چیره بر آموزش و پرورش کشور را، بسی دورتر از پذیرش این سخنان می دانستند. چنین می نماید که بخش بزرگی از فرهنگیان تا شاهد کنشی چشمگیر از سوی دولت یازدهم درراستای بهبود آموزش و اجرای عدالت در شرایط حقوقی خود نباشند چندان دل به سخنان فرادستان آموزشی نخواهند بست. پرسش این است که اگر در حق فرهنگیان، عدالت اجرا نشده و فرادستان کنونی آموزش و پرورش هم آن را می پذیرند پس چرا در همین دولت یازدهم، اضافه کاری خردادماه آموزگاران، تنها به هشت روز کاهش یافت؟ چرا با وجود تورم 30، 40درصدی، افزایش حقوق سالانه فرهنگیان تنها 20درصد انجام پذیرفت؟ چرا دستمزد برگزاری آزمون های هماهنگ کشوری، چه در حوزه های اجرایی و چه در حوزه های تصحیح، 30 درصد کاهش یافت؟ و البته پرسش های بسیار دیگری که شایسته است کارگزاران آموزشی دولت یازدهم به آن بیندیشند و پاسخی درخور بدهند.}
    
     معلم*

روزنامه اعتماد  -   27      اردیبهشت   93