نقش منابع انسانی در توسعه کشور

نقش منابع انسانی در توسعه کشور

 شاپور کریمی


^{در دهه های اخیر به منابع انسانی به عنوانعنصری هوشمند توجه شده است عنصری که با مهارت و خلاقیت خود نقشی اساسی در سیستم ایفا میکند. نیروی انسانی کارآمد در یک کشور جزو سرمایههای ارزشمند آن کشور بشمار میآید اساساً «سرمایه دانش» از «سرمایه تولید» بسیار مهمتر است. کشورهای درحال توسعه از سرمایه انسانی، بیش از سرمایه فیزیکی بهره دارند. بر اساس آمار، سرمایه انسانی، نقش اول ثروت آفرینی در کشورهای توسعه یافته را یعنی حدود67درصد به خود اختصاص دادهاست، در حالی که سهم منابع طبیعی و فیزیکی صرفاً 33درصد است. این سرمایه است که میتواند به عنوان پشتوانه حرکتهای بزرگ اجتماعی قرن بیست و یکم قرار گیرد. توسعه پایدار انسان محور باتوجه به گستردگی مباحث و قابلیتهای بسیار آن به سرعت به مهمترین مناظره کنونی و نیز یکی از مهمترین چالشهای دهههای اخیر تبدیل شده است. در توسعه پایدار و «انسان محور»، شهروندان باید از بهداشت، امنیت، فرهنگ، آموزش، دانش و توسعه ارتباطات و اطلاعات برخوردار باشند.
بنابراین، دانش و دانایی ملی، رکن اصلی توسعه و نظام آموزشی و هم گذرگاه نیل به دانایی ملی بشمار میآید و جامعه زمانی به اهداف خود دست مییابد که از طریق توسعه انسانی مسیر خود را هموار کند. در واقع بنیاد زندگی جمعی انسان را «تعلیم وتربیت» تشکیل میدهد و ما آنگونه زندگی میکنیم که تربیت میشویم، از این رو، هر تعبیری که از توسعه داشته باشیم، برای رسیدن به آن تمامی تلاشها بر دوش انسانهایی است که باید بار این قافله را به سر منزل مقصود برسانند. از آنجایی که در دنیای معاصر، نهاد آموزش و پرورش مسئولیت تربیت نیروی انسانی در جامعه را برعهده دارد، مهمترین بستر تولید و تربیت نیروی انسانی بشمار میآید. آموزش و پرورش با توجه به نقش و شکل فراگیر امروزی آن، یکی از بنیادهایی است که باجامه عمل پوشاندن به کارکردهای تعریف شده خود، اگر نگوییم سهامدار اصلی، دست کم یکه تاز سهامداران عمده این فرآیند به حساب میآید. توسعه را «فرآیند تحول بنیادین باورهای فرهنگی، نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به منظور خلق و متناسب شدن با ظرفیتهای جدید و ارتقای کمی و کیفی قابلیتها و تواناییهای انسانی، آموزشی واقتصادی» نیز دانستهاند که نیل به چنین مرتبهای، بیش و پیش از همه،مستلزم تحول فرهنگی و ارزشی جوامع است.}

^{ایران - 1   خرداد  93}